Hadi şimdi siz de #1kişi1000kişi deyin, kan bağışı yaparak 1000’lerce kişiye umut olun!

Kampanya filmini şimdi izle

Proje Hakkında

1 kişi kan verir, 1.000’lerce kişiye umut olur!

Ülkemizde binlerce kalıtsal kan hastalığı ve kanser hastası bulunuyor ve bu kişiler, devamlı olarak kan nakline ihtiyaç duyuyor. Pandemi döneminde azalan kan bağışları, kan nakli olmadan hayatlarını devam ettiremeyecek bu hastaların zor günler geçirmesine neden oluyor. Bu sebeple Kızılay, Türk Hematoloji Derneği, Türk Pediatrik Hematoloji Derneği ve Nobel İlaç olarak “1 kişi kan verir, 1.000’lerce kişiye umut olur.” projesini hayata geçirdik.

Kan bağışçılarının güvenliğini her zaman ön planda tutan Kızılay Kan Merkezleri, bu dönemde de maksimum hijyen koşullarını sağlamış olarak bağışçılarımızı bekliyor.

Proje Hakkında

Gelin siz de kan bağışı yapın ya da bağış sıklığınızı artırın, sadece 1 hastaya değil, hasta yakınları ile birlikte 1000’lerce kişiye umut olun.

Yaşam Kaynağı Olarak Kan

Kan nedir?

Kan vücutta oksijeni, besin maddelerini, hormonları, vitaminleri ve antikorları dokulara taşıyan ve oluşan karbondioksit ve atık maddelerini vücuttan uzaklaştıran yaşamsal sıvıdır.

Kan nelerden oluşur?

Kan, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri, kan pulcukları (trombosit) ve plazmadan oluşur. Plazma içerisinde su, proteinler ve diğer suda çözünen maddeler bulunur.

  • Kırmızı kan hücreleri: Yapısında bulunan hemoglobin ile dokulara oksijen taşır.
  • Beyaz kan hücreleri: Vücudun enfeksiyonlara karşı savunmasından sorumlu hücreleridir.
  • Kan pulcukları: Pıhtılaşmadan sorumlu hücrelerdir.

Kan nerelerde bulunur?

Kan vücutta kardiovasküler sistem dediğimiz kalp ve damarlardan oluşan "dolaşım" sistemi içerisinde bulunur. Kalp bir pompa görevi yaparak kanın tüm vücutta dolaşmasını sağlar.

Damarlar kanın tüm dokulara taşınmasından sorumludur.

Kan nerede üretilir?

Kemik iliğinde bulunan kök hücrelerden vücudun ihtiyacına göre çeşitli kan hücreleri üretilir. Sağlıklı bir vücut rahatlıkla kendine yetecek kadar kan hücresi üretir.

Kan neden yaşamsaldır?

  • Kan vücudumuzda dolaşarak hücrelerimize oksijen ve besin maddeleri gibi temel maddeleri iletir ve atık ürünleri aynı hücrelerden uzaklaştırır.
  • Kan vücut dışında üretilemez ve yerine geçebilecek herhangi bir madde yoktur.
  • Kan bağışçıları kan transfüzyonuna ihtiyaç duyan hastalar için yaşam kaynağıdır.

Kaynaklar
http://www.hematoloji.org.tr/content.php?gid=20 Erişim tarihi:23.04.2020
https://www.oneblood.org/about-donating/blood-donor-basics/what-is-blood/ Erişim tarihi:23.04.2020

Bir Tedavi Aracı Olarak Kan

  • Bağışlanan Kandan Elde Edilebilen Ürünler
  • Kan Transfüzyonuna İhtiyaç Duyan Kan Hastalıkları

Gelişmiş yöntemler kullanılarak kanın elemanları ayrıştırıldığında bir ünite kandan daha fazla sayıda kişinin faydalanması sağlanır.

  • Eritrosit (alyuvar) süspansiyonu
  • Trombosit süspansiyonu
  • Taze dondurulmuş plazma

Bunun dışında özel yöntemlerle aşağıdaki kan elemanları da elde edilebilir:

  • Lökosit (akyuvar) süspansiyonu
  • İnsan albümini
  • Pıhtılaşma faktörleri
  • Gama globulinler
    (nonspesifik ve spesifik immunglobulinler)

Elde edilen kan ürünleri, kan hastalıkları ve kanserlerinde tedavinin önemli bir bileşenidir.

  • Talasemi
  • Orak Hücre Anemisi
  • Lösemi
  • Myelodisplastik Sendrom (MDS)
  • Aplastik Anemi
  • Hemolitik Anemi

Kaynaklar
http://www.thd.org.tr/thdData/userfiles/file/HEM_DES_2007_16.pdf Erişim tarihi:23.04.2020
https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/blood-transfusion Erişim tarihi:23.04.2020

Bir Tedavi Aracı Olarak Kan

Kan nakli, kan bağışları yoluyla elde edilen kanın çeşitli nedenlerle kan kaybetmiş ya da kanının ana elemanlarından (akyuvar, trombosit ya da pıhtılaşma faktörleri gibi) biri eksik olan kişilere damar yoluyla verilmesidir.

Talasemi Hastalığı ve Kan Bağışı

Talasemi dünyada ve ülkemizde en sık görülen, kalıtsal kan hastalığıdır.

Türkiye’de yaklaşık 1.300.000 talasemi taşıyıcısı, 4.500 talasemi hastası vardır.

Dünyada her yıl en az 365.000 talasemi hastası doğmakta ve tedavi görmektedir.

Talasemi hastalarında genetik bozukluk nedeniyle hemoglobinin yetersiz olması sonucu hücrelere gerekli oksijen taşınamaz.

Talasemi hastalığı, tedavi düzgün sürdürülmezse yaşam süresini kısaltabilen ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir hastalıktır.

Hayatın 3-4. ayından itibaren hastalığın belirtileri ortaya çıkmaya başlar:

  • Soluk bir görünüm
  • İdrarda koyulaşma
  • Yüzdeki kemiklerde şekil bozukluğu
  • Dalak ve karaciğerde büyüme
  • Halsizlik
  • İştahsızlık
  • Sarılık
3 -4 HAFTADA 1 KAN TRANSFÜZYONU

Talasemi hastalarında kan naklinin tedavinin ana öğesi olması sebebiyle kan bağışı hayati öneme sahiptir.

Talasemi hastaları, hastalık tipi ve şiddetine göre 3-4 haftada 1 kan transfüzyonuna ihtiyaç duyabilirler.

Kaynaklar
http://thd.org.tr/THD_Halk/?sayfa=talasemi#6 Erişim tarihi: 23.04.2020

Uzman Bilgi Videoları

Kimler, hangi sıklıkta kan bağışı yapabilir? Hangi durumlarda kan bağışı yapılamaz?

Pandemi sürecinde Kızılay Kan Merkezleri’nde neler yapılmıştır?

Düzenli kan bağışçısı kimdir? Düzenli kan bağışı yapılması neden önemlidir?

Kan bağışı nasıl yapılır, ne kadar sürer?

Bana en yakın Kızılay Kan Merkezi’nin adresini nasıl öğrenebilirim?

Talasemi nedir?

Sık Sorulan Sorular

Neden kan bağışı yapmalıyım?

Kan ihtiyacı hepimizi etkiler. Hastanedeki her 10 hastadan 1’inin kan nakline ihtiyacı olur. Kaza, anemi, kanser ve kan hastalığı olan hastaların tedavisi için sürekli kana ihtiyaç duyulmaktadır. Kan bağışı olmasaydı birçok cerrahi operasyon mümkün olmazdı. Doğum sırasında veya sonrasında veya yeni doğan bebeklerde kan değişimi için kan gerekebilir.

Kimler kan bağışında bulunabilir?

18-65 yaş aralığında 50 kilogramın üzerindeki her sağlıklı birey kan bağışçısı adayı olabilir. (19 yaşından gün almak, 65’ini doldurmamak gerekir.)

Kan bağışı ne kadar sürer?

Kayıt, muayene, kan bağışı ve ikram işlemleri yaklaşık 30-35 dk. sürmektedir.

Hangi aralıklarla kan bağışında bulunabilirim?

Erkekler 90 günde bir, kadınlar ise 120 günde bir tam kan bağışı yapabilir.

Kan bağışı sırasında hastalık bulaşma riski var mı?

Kan bağışı işlemi boyunca kullanılan tüm malzemeler tek kullanımlık ve sterildir. Sizler için kullanılan malzemeler işlem sonunda kalite standartlarına uygun şekilde imha edilir. Bu süreç içerisinde herhangi bir hastalık bulaşının olması söz konusu değildir.

Kimliğimi bildirmem zorunlu mu?

Bağışçılar, her kan bağışı işlemi öncesinde isim-soy isim, doğum tarihi (gün/ay/yıl), TC kimlik numarasını içeren nüfus cüzdanı, ehliyet veya pasaport ve kalıcı adres bilgilerini vererek kendilerini tanıtmalıdır.

Sorgulama formundaki tüm soruları cevaplamak zorunda mıyım?

Sorgulama formunun içeriği Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenmektedir.  Kişi kan bağışı için başvurduğunda mutlaka sorgulama formundaki kişisel ve sağlıkla ilgili soruları eksiksiz cevaplandırmak ve bu formu bizzat onaylamak zorundadır. Sorulan sorular kan bağışımızın ve kanı alacak hasta sağlığı için büyük önem arz etmektedir.

Kan bağışından önce dikkat etmem gereken şeyler var mı?

Kan bağışlamadan önce bol miktarda sıvı tüketin. Bağış yapmadan en az dört saat önce bir şeyler atıştırın, ancak bağıştan hemen önce çok fazla yemeyin. Bağışınızdan 72 saat önce aspirin veya aspirin benzeri ilaç almaktan kaçının. Çünkü aspirin kan trombositlerinin işlevini inhibe eder. Bu süre içinde aspirin aldıysanız, kan trombosit bileşeniniz bir hastaya aktarılamaz.

Bağıştan sonra vücudumdaki kan eski haline ne zaman döner?

Vücudunuz 24 saat içinde kan hacmini (plazma) yerine koyar. Kırmızı kan hücreleri yaklaşık 3-4 haftada, kaybedilen demir ise yaklaşık 6-8 hafta içinde normal düzeye ulaşır.

Koronavirüs döneminde kan bağışında bulunmak fazladan bir risk getirir mi? Kan bağışı sırasında koronavirüs bulaşır mı?

Kızılay Kan Merkezleri, düzenli aralıklarda sterilize edilmektedir. Aynı zamanda koltuklar ve bağışçı yataklarında da her bağıştan sonra dezenfekte işlemi yapılmaktadır. Kan merkezi çalışanları, özel koruyucu giysiler giymekte ve maske takmaktadır. Bu nedenle Kızılay Kan Merkezleri’nde enfeksiyon riski oldukça düşüktür.

Bana en yakın kan bağış merkezini nereden öğrenebilirim?

Size en yakın Kızılay Kan Bağışı Merkezi’ni, 168 Kızılay Çağrı Merkezi’ni arayarak ya da kanver.org adresini ziyaret ederek öğrenebilirsiniz.

Kaynaklar
Blood Donor Counselling: Implementation Guidelines. Geneva: World Health Organization; 2014.
Annex 13, Example of frequently asked questions. Erişim: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK310558/
https://www.kizilay.org.tr/SSS?id=6 Erişim tarihi:23.04.2020